- Dom pasywny czy energooszczędny — czym się różnią?
- Jakie wymagania powinny spełniać okna do domu pasywnego?
- Czy w domu pasywnym można zastosować okna HST?
Najkrócej rzecz da się określić, parafrazując popularne twierdzenie, iż każdy kwadrat jest prostokątem, lecz nie każdy prostokąt musi okazać się kwadratem. Podobnie jest w przypadku subtelnych różnic pomiędzy domem pasywnym a energooszczędnym, przy czym rodzaj zastosowanej stolarki okiennej i tarasowej ma niebagatelne znaczenie. Czym jest budownictwo pasywne? Jakie powinny być okna do domu pasywnego? Czy okna i drzwi aluminiowe spełnią surowe kryteria energooszczędności? Sprawdźmy.
Dom pasywny czy energooszczędny — czym się różnią?
Zgodnie z obowiązującymi przepisami dom energooszczędny z założenia powinien swoją konstrukcją, kubaturą i położeniem zapobiegać utracie energii cieplnej w maksymalnie możliwy sposób.
Wyznacznikiem jest w tym przypadku współczynnik EP (ilość energii nieodnawialnej, jaką budynek może pozyskiwać z nieodnawialnych surowców energetycznych). Chodzi tutaj o źródła energii takie jak: węgiel, gaz, olej opałowy itp.
Wskaźnik EP wyrażony jest w kilowatogodzinach zużywanych na każdy metr kwadratowy budynku w ciągu roku, czyli kWh/mkw./rok.
Aby budynek uzyskał status energooszczędnego, jego izolacyjność termiczna ścian powinna być niższa niż 0,2 W/mkw. Wewnątrz nie stosuje się tradycyjnych źródeł ogrzewania, takich jak piece czy kotły. W zamian wykorzystywane są systemy wspomagające energooszczędność domu, np. panele fotowoltaiczne, kolektory słoneczne czy pompy ciepła.
Domem pasywnym staje się budynek, który nie tylko zapobiega utracie energii na zewnątrz. Jest to obiekt budowlany uzyskujący niejako ciepło z otoczenia poprzez odpowiednią konstrukcję, zwartą bryłę, a nawet umiejscowienie otworów okiennych w odpowiednich kierunkach geograficznych.
Kryteria, jakim poddawany jest dom pasywny:
- Wydajny system wentylacji z odzyskiem ciepła;
- Niskie zużycie prądu;
- Doskonała szczelność budynku często potwierdzona testem ciśnieniowym;
- Izolacja cieplna;
- Brak mostków termicznych w odniesieniu do wymiaru zewnętrznego;
- Wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła;
- Doskonałe okna – najwyżej jakości okna zapobiegają zbędnej utracie ciepła, dlatego wybrane rozwiązanie powinno mieć niską przewodność ciepła. Domy pasywne często posiadają duże przeszklenia z ekspozycją południową.
W kontekście ostatniego punktu zwraca się uwagę na fakt, iż poprawnie rozmieszczone okna do domu pasywnego zapewniają znaczne zyski solarne.
W świetle powyższego dom pasywny nie tylko ma zapobiegać utracie ciepła, ma spowodować uzyski energetyczne czerpane z otoczenia.
Jakie wymagania powinny spełniać okna do domu pasywnego?
Każdy z nas miał z pewnością okazję cieszyć się rozkosznym ciepłem promieni słonecznych, stojąc przy oknie. Tę właśnie właściwość wykorzystują architekci, planując położenie budynku względem stron świata. Aby efekt uzysku ciepła był jak największy, ważne jest, by zapewnić odpowiednio dużą powierzchnię szklaną. Jednocześnie należy pamiętać o konieczności zachowania szczelnej konstrukcji całego budynku.
Jedną z zasad jest to, że mniejszy udział powierzchni ram w oknie prowadzi do obniżenia współczynnika przenikania ciepła. Innymi słowy, większe tafle szkła w oknach nie tylko absorbują więcej energii, przekazując ją do wnętrza. Brak ram tworzących podziały sprawia, że okna aluminiowesą wydajniejsze energetycznie.
W tym miejscu przechodzimy do materiałów, z jakich owe okna powinny być wykonane.
Z pewnością nie powinno być to drewno. Surowiec ten, mimo swoich niezaprzeczalnych zalet estetycznych ma właściwości ograniczające jego zastosowanie. Wchłanianie wilgoci, skłonność do odkształceń, zmiany wewnętrznej struktury materiałowej pod wpływem wahań temperatur, to zaledwie część powodów, dla których drewniane okna nie sprawdzą się w domu pasywnym.
Z tych samych przyczyn, a właściwie braku ich występowania warto zwrócić uwagę na to, co ma do zaproponowania uznany producent okien aluminiowych specjalizujący się w szeroko pojętej stolarce aluminiowej od wielu już lat.
Parametry techniczne okien — ograniczanie strat ciepła
Według różnych źródeł okna odpowiadają za stratę od 25 do 40% ciepła. Oczywiście nikt nie mówi tu o rezygnacji z naturalnego oświetlenia, jednak wypada baczniej przyjrzeć się współczynnikowi przenikania ciepła „U”, a także wskaźnikowi przepuszczalności energii cieplnej „g”.
O stratach ciepła decyduje zarówno cała konstrukcja okna, jak i sposób jego montażu. Renomowany producent stolarki aluminiowej zadba o to, by jego wyroby utrzymywały parametr Uw na poziomie 0,9 W/ (m2·K), jako że najmniejsze straty energii przy najwyższych zyskach zapewniają tak okna, których Uw ≤ 0,9 W/ (m2·K), a g ≥ 50%. Jest to niezbędne minimum, co nie oznacza, iż w ofercie znajdują się okna o znacznie korzystniejszych parametrach, nawet o U ≤ 0,6 W/ (m2·K).
Najbardziej efektywne rozplanowanie okien aluminiowych w budynku pasywnym
Architekci dokładają wszelkich starań, by funkcje i rozkład pomieszczeń przebiegał w ten sposób, by usytuowanie okien w budynku umożliwiało maksymalne wykorzystanie ciepła pochodzącego z promieniowania słonecznego dostającego się do wnętrza obiektu budowlanego.
Stąd potrzeba instalacji dużych przeszkleń w kierunku południowym i zachodnim. Mniejsze okna znajdują zastosowanie od strony wschodniej i północnej. Budynki pasywne powinny także mieć możliwie najmniej podcieni i załamań, co oznacza rezygnację z balkonów i zadaszonych tarasów.
Czy w domu pasywnym można zastosować okna HST?
Mimo wymagalnego parametru szczelności budynku pasywnego trudno sobie wyobrazić sytuację, kiedy mieszkańcy dobrowolnie skażą się na pełną izolację od otoczenia. Zwłaszcza posiadacze tarasów i ogrodów z pewnością zechcą korzystać z dobrodziejstwa przebywania na świeżym powietrzu. Montując okna przesuwne HST, nie tylko zyskuje się pełne uszczelnienie, lecz także można cieszyć się pełną swobodą w ciepłych miesiącach roku. Okna i drzwi przesuwne HST cechują się bardzo wysokimi parametrami izolacyjnymi zarówno w zakresie ciepła, jak i hałasu. Nie ma przeszkód, by je stosować. Warunkiem sine qua non będzie jedynie pewna dyscyplina w zakresie dbałości o szczelne ich zamykanie.
